Topuk, ayağın arka kısmında, yerle doğrudan temas eden yuvarlak biçimdeki yapı olarak tanımlanır. Ayaklarımız ve özellikle topuklarımız, yaşamımız boyunca beden yükümüzü taşımakta önemli bir rol oynar. Bu yükleri taşıma fonksiyonunu gerçekleştiren topukta, yük taşıyıcı kemikler ve kaslar bulunmaktadır. Bu bölgede, ana yük taşıyıcı görevindeki topuk kemiği olan Kalkaneus bulunur.

Topukta hareket etmede etkili olan ve yük taşıma işlevini sağlayan kemik ve eklem yapıları bulunur. Ayrıca topukta yer alan, kemiklere yapışık veya etrafını çevreleyen kaslar ve kirişler de mevcuttur. Bursalar adı verilen sıvı dolu kesecikler, topuktan ayak uçlarına kadar uzanan sinir ve damar yapılarıyla birlikte bulunur. Topuk, vücut ağırlığımızı taşırken, koşma ve zıplama gibi aktivitelerde zorlanabilir. Topuk kemiği çevresindeki yağ tabakası ve kalın ciltten oluşan topuk yastığı, aşırı yüklerin kaldırılması sırasında oluşabilecek ezilmeleri önler. Ancak ters bir hareket sırasında olumsuz durumlar meydana gelebilir.

Ayakta uzun süre durulması, topuk ağrısının yaşanmasında sık rastlanan bir durumdur. Genellikle hastalar bu durumdan şikayetçidir. Özellikle kilo sorunu yaşayan bireyler, dolaşım bozukluğu, romatolojik sıkıntılar ve şeker hastalığı bulunan bireyler için dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Ayakta meydana gelen şekil bozuklukları, başlangıçta ağrı yapmaması nedeniyle birçok kişi tarafından önemsenmez. Şekil bozuklukları, ayak dokularına yüklenen ağırlığın normalin üstüne çıkmasına veya bazı yapıların ezilip gerilmesine neden olur. Ağrı kendini göstermeye başladığında, şekil bozukluğundan kaynaklanan sorunlar ve hasarlar da belirginleşir.

Topuklardan kaynaklanan en büyük şikayetler genellikle sabah saatlerinde ortaya çıkan ayak tabanı ağrısı ve hasarlardır. İlk adımın atılmasıyla birlikte hissedilen ağrı, biraz daha yürüdükçe azalır. Bu durumun nedeni, ayağın altındaki ayak kavisini destekleyen kemiğin, topuğun parmağa doğru uzanmış halde içinde yer alan kiriş benzeri yapısının topuk kemiğine yapışmasıdır. Topuk zorlandığında su toplamaya başlar, kalınlaşır ve ağrı oluşmasına neden olur. Aşırı kilo, sert ayakkabı tercih edilmesi, yalınayak dolaşma, ayakların sürekli tekrarlanan hareketlerle zorlanması ve uzun süre ayakta durmak, topuk ağrılarına yol açar.

Tanının konulabilmesi için hastanın ayak filmi çekilip muayene edilmesi gereklidir. Bu nedenle radyografinin çekilmesi, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve ultrason şarttır. Başka hastalıklarla da karşılaşabileceği için hasta değerlendirilirken dikkatli bir şekilde incelenmeli ve kesin tanı konulmalıdır.

Topuk rahatsızlığının düzeltilmesi, tedavi edilmesinden daha uzun süren bir süreçtir. Bunun nedeni, birçok insanın yaşamında alışkanlık haline getirdiği hareketleri terk edememesidir. Hasta bu hareketleri değiştirdiğinde zamanla düzelme ihtimali vardır. Tedavi için uygun terlik ve ayakkabı tercih edilmelidir. Ayrıca aşırı kilodan dolayı sorun yaşayan hastaların zayıflaması bu durumu ortadan kaldırabilir. Sürekli olarak dinlenme de önemli bir tedavi yöntemidir. Ayağa ve özellikle topuğa sıcak ve soğuk su uygulamaları yapılabilir. Birtakım ayak egzersizleri de yapılabilir. Bu hareketler doktorun önerisi doğrultusunda belirlenmelidir.

Yaşamımız boyunca boy ile orantılı olarak kilo almak ve dengeli bir şekilde beslenmek önemlidir. Kaslarımızı esnek ve canlı tutabilmek adına sürekli olarak spor yapmak gerekmektedir. Bunların dışında, kemiklerimizin gelişimi ve iskelet sistemimizin düzeni için süt ve süt ürünlerinin tüketimi ile güneşlenme süresinin ayarlanması da topuklar için yararlı olacaktır. Çünkü vücut iskeletinin düzenli ve sağlıklı bir şekilde gelişmesi, ayak çevresinde yer alan kemiklerin yapılarının da daha güçlü olmasını sağlayarak topuklarda oluşabilecek ağrıları önler. Ayağımızın çeşitli çevresel etkilere karşı fiziksel olarak dikkatli bir şekilde korunması gereklidir. Bu bağlamda, kullanmış olduğumuz ayakkabıların seçimi de önemli bir durumdur.